منظور از ارزش ذاتی سهم چیست؟
در علوم مالی به ارزش واقعی سهام یک شرکت یا یک دارایی اطلاق میگردد، که بر پایه بررسی تمامی ابعاد کسبوکار مورد نظر، از جمله صورتهای مالی و لحاظ داراییهای مشهود و نامشهود انجام گرفته و مستقل از قیمت بازار آن است . ارزش ذاتی لزوماً مساوی با ارزش بازار نیست و به همین دلیل سرمایهگذاران بنیادی با استفاده از تفاوت میان ارزش ذاتی و قیمت بازار، اقدام به خرید یا فروش یک فراورده، ارز، دارایی یا سهام مینمایند.
درواقع منظور از ارزش ذاتی یک سهم، پیشبینی قیمتی است که سهم در آینده نزدیک به دست میآورد. در نظر داشته باشید که ارزش ذاتی سهم با قیمت فعلی هر واحد از آن کاملاً متفاوت بوده و ارزش و اعتباری است که پیشبینی میشود سهم در آینده، این ارزش و قیمت را در بازار بدست آورد.
در چنین شرایطی اگر ارزش ذاتی یک سهم بالا باشد، یعنی اگر پیشبینی شود که در آینده نزدیک، قیمت سهم در بازار بیشتر از قیمت فعلی آن خواهد شد، سرمایهگذاران برای خرید آن اقدام میکنند، چراکه میدانند در شرایط فعلی با خرید ارزان آن خواهند توانست در صورت ارزشمند شدن سهم، از فروش به موقع آن سود مناسبی کسب کنند
مثال ارزش ذاتی
فرض کنید که در حال حاضر ارزش یک واحد از سهمی در بازار برابر با 9۰ تومان باشد. حال در این شرایطی، فردی قصد دارد روی این سهم سرمایهگذاری کند. وی قبل از اقدام به سرمایهگذاری بر روی این سهم، نسبت به تعیین و بررسی ارزش ذاتی آن در بازار اقدام میکند.با بررسیها و مطالعات صورت گرفته، مشخص میشود که سهم مدنظر سرمایهگذار در بازار، ارزش ذاتی برابر با 18۰ تومن دارد و پیشبینی میشود، سهم در آینده بتواند ارزش و قیمت خود را به 18۰ تومن برساند.در این سناریو، مشاهده میشود که ارزش ذاتی این سهم، بیشتر از قیمت فعلی آن سهم در بازار است. بنابراین به دلیل بالاتر بودن ارزش ذاتی، نسبت به قیمت سهم در بازار و از آن جایی که در این سناریو، احتمال کسب سود وجود دارد، سرمایهگذار نسبت به خرید سهم در قیمت 9۰ تومن اقدام میکند.در نظر داشته باشید که با هر افزایشی در قیمت سهم، سرمایهگذار در صورت فروش آن، موفق به کسب سود مناسبی خواهد شد.
شناسایی ارزش ذاتی سهام
برای محاسبهی ارزش ذاتی سهام روشهای مختلفی وجود دارد. معمولاً از سه روش که در لیست زیر بیان شده است برای به دست آوردن این پارامتر اقدام میشود:
- رویکرد ترازنامهای
- رویکرد نسبی
- رویکرد تنزیلی
رویکرد ترازنامهای برای محاسبهی ارزش ذاتی سهم
در این روش برای به دست آوردن ارزش ذاتی سهم به ترازنامهی شرکت مراجعه میشود. آنچه در این محاسبات در نظر گرفته میشود دارایی شرکت است؛ این روش سود و زیان شرکت را در نظر نمیگیرد. استفاده از این روش در کشورهای تورمی همچون ایران رایج نیست چرا که ارزش داراییها که در ترازنامه ثبت شده است بهروز نیست.
رویکرد نسبی برای محاسبهی ارزش ذاتی سهم
این روش برای شرکتهایی کاربرد دارد که در آینده احتمالاً وضعیت ثابتی خواهند داشت. همانطور که از نام این روش پیداست در آن شرکتهای همصنعت نسبت به هم سنجیده خواهند شد؛ بنابراین با یک راهکار رقابتی مواجه هستیم.
رویکرد تنزیل جریانات نقدی برای محاسبهی ارزش ذاتی سهم
روش سوم برای محاسبهی ارزش ذاتی سهم، رویکرد تنزیل جریانات نقدی است که در این روش به جریان نقدی آینده توجه میشود. در بین راهکارهای مختلف محاسبهی ارزش ذاتی سهم این رویکرد بهترین و دقیقترین روش بهحساب میآید. روشهای مختلفی برای پیادهسازی این رویکرد وجود دارد که معروفترین آنها «مدل گوردون» است
ارزش ذاتی سهم و پیدایش حباب
اصولا حباب به صورتی است که قیمت بازاری مقداری بالاتر از ارزش ذاتی است، امّا موضوع حباب منفی نیز وجود دارد که در شرایط عکس بهوجود خواهد آمد، یعنی قیمت کالا یا سهم مقداری پایینتر از ارزش ذاتی آن باشد.حال یک سرمایهگذار اگر بدون توجه به پارامتر ارزش ذاتی سهم اقدام به انجام معاملات سهام نماید، بهاحتمالزیاد دچار خسارت میشود. پارامتر ارزش ذاتی سهم به سرمایهگذار میگوید که زمانی برای سرمایهگذاری ایده آل است که سهام با قیمت پایینتری از ارزش واقعی آن به فروش برسد. بهعبارتدیگر شرایط حباب منفی شرایط ایده آل برای سرمایهگذاری خواهد بود